20

[1] Pari benignitate cum plures adficere honoribus velles quam honorum loca admitterent et angustior esset materia voluntate nec mentem tuam quamvis diffusum caperet imperium, quem nondum aliquo provexisti gradu tamen dignatione solatus es. [2] Atque haud scio an quibusdam consolatio ista suffecerit. Ille cohonestatus adfatu, ille mensa beatus, ille osculo consecratus est. Ita omnibus qui te principe sibi iure confiderent aut processit dignitas aut satisfecit humanitas — humanitas inquam, quae tam clara in imperatore quam rara est. [3] Nam cum indiscreta felicium pedisequa sit superbia, vix cuiquam contingit et abundare fortuna et indigere adrogantia. Cuius quidem ita maiores nostros pertaesum est, ut graviorem semper putaverint servitute contemptum, eiusque impatientia sint coacti post bellatores Tullos Numasque sacrificos et Romulos conditores regnum usque ad nomen odisse. [4] Denique ipsum illum Tarquinium exsecratione postrema hoc damnavere maledicto, et hominem libidine praecipitem, avaritia caecum, immanem crudelitate, furore vecordem vocaverunt Superbum, et putaverunt sufficere convicium. [5] Quod si per rerum naturam liceret ut ille Romanae libertatis adsertor, regii nominis Brutus osor, precariae redditus vitae saeculum tuum cerneret studiis virtutis parsimoniae humanitatis imbutum ac refertum, nullum toto orbe terrarum superbiae libidinis crudelitatis exstare vestigium, iam te ipsum qua publice qua privatim videret priscorum duritia ducum, castitate pontificum, consulum moderatione, petitorum comitate viventem, [6] mutaret profecto sententiam tanto post suam et, cum Romanam dignitatem ac libertatem probaret meliore in statu imperatore te esse quam consule se fuisse, necessario fateretur Tarquinium submoveri debuisse, non regnum.